Dünya Sağlık Örgütü, küresel ısınmayla birlikte çoğalıp yayılan sivrisineklerin sıtma vakalarını artıracağını açıkladı. Uzmanlar, Türkiye’de de özellikle Güneydoğu Anadolu için sıtma uyarısı yaptı.
Didem Seymen – Seller, su baskınları, aşısız nüfusun yer değiştirmesi ve iklim krizi, sıtma hastalığının 5 kat daha fazla görülmesine sebep oluyor. Sıtmaya neden olan sivrisineklerin haşere ilaçlarına dirençli hale gelmesiyle tehlike artırıyor. Uzmanlar, Güneydoğu Anadolu’da da sıtma vakalarıyla karşılaşılabileceği uyarısında bulundu. Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi (COP 28) için yayımlanan bir rapor, küresel ısınmanın sıtma riskini artırdığını ortaya koydu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de iklim krizinin sıtmaya karşı mücadele için büyük tehdit oluşturduğunu açıkladı.
Dünyada ölüm saçıyor
Sıtmanın yayılmasına neden olan sivrisineklerin, küresel ısınmayla yayıldığı belirtilirken, DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Küresel ısınmayı yavaşlatmak için acil eylemlerle birlikte sıtma müdahalelerine daha fazla ihtiyaç var” dedi. Araştırmalara göre, sıtma dünyada her hafta 12 bin kişinin ölümüne yol açıyor. Türkiye de risk altındaki ülkelerden biri.
‘Göç tetikliyor’
Okan Üniversitesi Hastanesi’nden Doç. Dr. Servet Öztürk, Milliyet’e şunları söyledi:
“Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuna göre, sıcak dalgaları ve su baskını gibi hava olayları sıtmanın bulaşmasını doğrudan etkileyebilir, hastalığın ilerlemesini hızlandırabilir. Dirençli sıtma müdahalelerine, küresel ısınmanın hızını yavaşlatmak için acil eylemlere ihtiyaç var. İklim kaynaklı nüfusun yer değiştirmesi, bağışıklığı olmayan bireylerin endemik bölgelere göç etmesi de sıtma vakalarında artışa yol açabilir. Ülkemizde de özellikle güney ve güneydoğu bölgelerinde önümüzdeki yıllar
için yerli sıtma vakaları açısından dikkatli olunmalıdır.”
Ne yapmalı?
Doç. Dr. Servet Öztürk sıtmadan korunmak için şunları önerdi: “Akdeniz diyetine göre beslenin, sigara ve alkolden uzak durun, aktif olun, erişkin yaş aşılamaları için doktorunuza başvurun.” 2022’de dünyada 85 ülkede 249 milyon sıtma vakası ve
608 bin sıtma ölümü gerçekleşti. En çok etkilenen kıta, Afrika oldu.