İsveç’in NATO’ya katılması önemli mi? Askeri gücü ne kadar?

ASENA YATAĞAN Ankara – İsveç’in NATO’ya üyeliğinin, İttifak ve ABD açısından önemini uzmanlar Milliyet’e değerlendirdi.

‘BÜYÜK KAZANÇ DEĞİL’

Emekli Büyükelçi Ümit Pamir: Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından sonra Avrupa’da bir güvenlik problemi oluştu. İsveç de NATO kararı aldı. İsveç’in üyeliği NATO için çok büyük kazanç değil. İsveç NATO için sizin hayat tarzınızı benimseyen, kendini sizin silahlı kuvvetlerinize göre ayarlamak isteyen bir ülke, “ben size gelmek istiyorum” diyor, özellikle “ben kendimi Avrupa’da güvensiz hissediyorum Rusya’nın yaptıklarından sonra” diyor, “NATO da tamam gel” diyor. Bu kadar basit aslında.

ABD’NİN PLANLARI

Genelkurmay Eski İstihbarat Başkanı İsmail Hakkı Pekin: İsveç’in asıl olarak NATO içine alınmasının, ABD tarafından ısrarla belirtilmesinin nedeni, Baltık’ın tamamen tıkanması. Rusların Baltık’ın kıyısında bir üssü var. Dolayısıyla NATO bir bütün olarak hem Doğu hem Merkez Avrupa ülkeleri dahil olmak üzere Rusya’yı Ukrayna’da tıkamaya çalışıyor. Karadeniz’de boğazlar dolayısıyla kapalı ilerleyemez. Bir tek ilerleyeceği, açık denizlere çıkacağı Arktik Bölge kalıyor. Bölgede yeni ticaret yolları ve enerji yatakları var. ABD orayı da bir şekilde Rusya için tıkamak istiyor. Bölgeyi tıkarken de İsveç, Norveç, Finlandiya’yı da kullanacak. Amaç bütün Avrupa’yı bir blok haline getirmek.

Doç. Dr. Murat Aslan (Kalyoncu Üniversitesi/SETA): İttifak’ın Kuzey Cephesi’nde tüm ülkelerin NATO üyesi olmasıyla daha koordineli, son dönemde yükselen Rusya tehdidi algısına yönelik daha kararlı bir konumlanma söz konusu. İsveç’in bazı alanlarda avantajları, bazı alanlarda dezavantajları var. İnsan kaynağı bağlamında sıkıntılı, şu an İsveç Ordusu’na baktığınız zaman daha çok göçmenlerin askerlik mesleğini icra ettiğini görüyorsunuz.

Öte yandan finansal bağlamda güçlü, dünyanın en iyi savaş uçaklarından bir tanesini İsveçliler üretiyor, Gripen. İsveç açısından düşünürseniz zafiyetlerini en azından NATO garantileri yoluyla giderme; öte yandan sahip oldukları artı katma değeri de NATO’ya yansıtmaları konusunda bir beklentileri var. NATO üyeliği söz konusu olmadan önce Suriye’deki PKK varlığına yaklaşık 300 milyon dolar civarında maddi yardım yapan İsveç, muhtemelen bu yardımı kesecek. İşte Türkiye’nin güvenliğine yönelik bir adım.