ABD Dışişleri Bakanlığı’nın geçen yılın Ekim ayına kadarki dönemini kapsayan raporuna göre, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası, ABD’de devletin veya özel şirketlerin diğer ülkelere silah satışları 2023’ü rekorla kapattı.
ABD’nin toplam silah satışı 238 milyar doları buldu. Bunun 81 milyar doları doğrudan hükümete ait satışlardan elde edildi. 2023’te bu tutar, bir önceki yıla göre yüzde 56 arttı. Diğer satışlar ise ABD’li savunma sanayi şirketlerinin diğer ülkelerle yaptığı anlaşmalara ait. Bu Lockheed Martin, General Dynamics gibi şirketlerin daha güçlü satışlar yapacağı yönündeki beklentileri karşılıyor. Küresel çaptaki istikrarsızlıkla birlikte bu şirketlerin değerlerinin artması da bekleniyor. ABD Dışişleri Bakanlığı, yaptığı yıllık sunumda, “Savunma ve silah ticareti ABD’nin uzun erimli bölgesel ve küresel güvenliği etkileyecek önemli dış politika araçlarıdır” ifadelerini kullandı. Bakanlık, Rusya’dan uzaklaşan ülkelerin aldığı silahların da satışları artırdığını ekledi. Rusya ABD’nin ardından ikinci en büyük silah satıcısı konumuda.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Ukrayna’ya verdikleri desteğin, silah satışları yoluyla ülke ekonomisine de katkıda bulunduğunu savunuyor. Ancak ABD siyasetinde Ukrayna’ya doğrudan destek verilmesine yönelik muhalefet de artıyor. Çarşamba günü NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in, Alabama’daki Lockheed Martin füze tesisini ziyaret ederek, ABD savunma sanayisinin ittifak için önemine vurgu yapması bekleniyor.
Avrupa dışındaki alımlara bakıldığında, Güney Kore’nin 5 milyar dolarlık F-35 alımı, Avustralya’nın 6,3 milyar dolarlık C130J-30 uçak alımı ve Japonya’nın E-2D uçakları için yaptığı 1 milyar dolarlık anlaşmalar öne çıkıyor.
Polonya’ya 10 milyar dolar değerinde HIMARS sistemleri, Almanya’ya 2,9 milyar dolarlık orta menzilli havadan havaya AMRAAM füzeleri 2023’te satışı onaylananlardan bazıları. Aralık ayında göreve gelen Polonya Başbakanı Donald Tusk, bir önceki muhafazakar hükümetin orduyu modernleştirme programının devam edeceğini duyurmuştu. Buna göre hedef, “Polonya’yı Avrupa’nın en büyük kara gücü” haline getirmek. Yabancı hükümetlerin ABD’den silah satın alabilmesi için iki yolu var.
Birincisi bir şirketle doğrudan ticari satış müzakerelerine girmek. İkinci seçenek, bir hükümetin Amerikan büyükelçiliğindeki Savunma Bakanlığı yetkilisi ise iletişime geçmesi. Her iki yöntemin sonuçlanması için ABD yönetiminin onayı gerekiyor.2023 yılında Amerikan şirketlerinin doğrudan satışı 157,5 milyar dolara yükseldi. 2022 yılında bu oran 153,6 milyar dolar olmuştu. Amerikan yönetimi üzerinden satışlar ise 2023’te 80,9 milyar dolar oldu. 2022’de ise bu oran 51,9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.