Otomobil piyasası yıl sonuna doğru fiyat düşüşleri ile birlikte ihtiyaç amaçlı araç alacaklar için cazip fırsatlar sunarken, bazı mağduriyetleri de beraberinde getirebiliyor.
Milliyet.com.tr/ İkinci elde satış yapılırken, paranın araç sahibi değil de bir başkasına gönderilmesi istenebiliyor, ilan sitelerinde piyasa değerinden daha ucuz araçlar satışa çıkabiliyor. Konuyla ilgili İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, akşamüzerine doğru yapılan noter işlemleri ile ilgili önemli uyarılarda bulundu.
‘ARAÇ SAHİBİ HARİCİ GÖNDERMEYİN’
İMAS Başkanı Ertemel, milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Otomobil satış safhalarında dolandırıcılık çok sık olmasa da zaman zaman maalesef yaşanabiliyor. Ancak tüketicinin alacağı bazı kolay tedbirlerle kötü niyetli kişilerden korunmak mümkün. Bu yöntemlerden bir tanesi para transferini araç sahibi harici birinin hesabına gerçekleştirmek. Böylelikle kötü niyetli araç sahibi parayı başkasının adına almış olduğundan, noter satışını yaptığı aracın tutarını almadığını iddia edebiliyor.
Alıcı rolünde olduğunda ise, ödeme başkasının hesabından gönderilip satış farklı kişinin üzerine alınıyor. Bu durumda ise parayı ödeyen kişi, ödeme yapmış olmasına rağmen aracı alamadığı iddiasıyla satıcıyı zor durumda bırakabiliyor ve aracın devri yapılmış oluyor.
‘AÇIKLAMAYA ARAÇ PLAKASI YAZILMALI’
Bu tür dolandırıcılıklardan korunmanın en etkili yöntemi, yetki belgeli ikinci el otomobil satıcılarından güvenle alışveriş yapmak. Bankacılık sisteminin artık çok yaygın olduğu bir çağın içerisindeyiz. Her bireyin ve şirketin banka hesabı mutlaka var. Bu tür dolandırıcılıklardan korunmak için alıcılar ödemeyi ruhsat sahibine ait olan banka hesabına, araç plakasını yazarak alım/satım amaçlı olduğunu belirtmeli ve eksiksiz göndermelidir.
Satıcı olunan durumlarda ise ödemenin aracı alan kişinin hesabından gelmesi ve yine açıklama kısmında plakanın ve satış amaçlı olduğunun belirtilmesi bu tür dolandırıcılıkların önüne geçmede yeterli olacaktır.
‘DÜŞÜK FİYATLI ARAÇLARA DİKKAT’
Ticaret Bakanlığımız yanıltıcı ilan ve dolandırıcılıkların önüne geçmek için e-ticaret platformları ile alakalı önemli bazı adımlar attı. Artık ilan sitelerinde ilan paylaşmadan önce e-Devlet uygulaması üzerinden kimlik doğrulama yapılması gerekiyor.
Bu hem caydırıcı hem de kişinin tespitini kolaylaştırıcı bir uygulama olduğundan son dönemlerde ilan siteleri ile alakalı dolandırıcılıklara pek rastlamıyoruz. Fiyatı düşük olan araçlar her koşulda dolandırıcılık amaçlı olmasa da vatandaşlarımızın temkinli olması oldukça önemli. Öncelikle aracın satışında engel var mı, satıcı ile ruhsat sahibi aynı kişi mi ve bilgiler gerçek mi gibi bilgileri noterlikte kontrol ettirmelerini tavsiye ederiz.
‘NOTERLERDE GÜVENLİ ÖDEME SİSTEMİ MEVCUT’
Akabinde emin olunduğu takdirde alışveriş yapılmalıdır. Öte yandan noterliklerde güvenli ödeme sistemi mevcut. Bu sistem yapılan ödemeyi güvende tutarak, satış gerçekleştiği takdirde satıcının hesabına geçen aksi halde ödemeye iletmeyen oldukça önemli ve güvenli bir sistem. Bu sistem kullanılarak muhtemel dolandırıcılıkların pek çoğunun rahatlıkla önüne geçilebilir.
‘NOTER KAPANMA SAATİ VE EFT BİTİŞ SAATİNE YAKIN İŞLEM YAPMAYIN’
Noterlik anında mutlaka satış sözleşmesini eksiksiz şekilde okuyarak imza atmak oldukça önemlidir. Bu aşamalarda noterlikler alıcı ve satıcının maddi manevi güvenliğini korumak adına her zaman yardımcı olmaktadır ve bazı çapraz sorular, para işlemlerinin yapılıp yapılmadığı gibi aşamalardan emin olduktan sonra satışı yapmaktadır. Noterliklerde noterlik yetkililerinin yönlendirmesiyle işlem yapmaya özen göstermek ve para alışverişi ile alakalı sorulara doğru cevap vermek önem arz etmektedir.
Öte yandan son EFT saati 17.00 olduğundan, noter kapanma saatlerine doğru satış yapılmakta ama EFT saati geçtiğinden ödeme bir sonraki güne bırakıldığı durumlar olmaktadır. Bu gibi anlar kötü niyetli kişilere zemin hazırlamaktadır. Dolayısı ile noterlik kapanma saati ve EFT bitiş saatine yakın işlem yapılmaması, sürecin uzaması halinde satış sürecinin tamamının bir gün sonraya bırakılması güvenli olacaktır.
‘VEKALET MUTLAKA KONTROL EDİLMELİ’
Bir aracı her zaman ruhsat sahibi satmayabiliyor. Araç sahibinin yetkilendirdiği biri ya da otomobil satıcısı da pazarlaması ve satış sürecini gerçekleştirebiliyor. Böylesi durumlar için de Ticaret Bakanlığımız başkasının adına olan araçları ilan sitelerinde paylaşmak için vekâlet ve sözleşme gibi zorunluluklar getirdi. Alıcılar aracıların resmi sözleşmesi ve vekâletlerini kontrol ederek, bu işlemlere yetkisi olup olmadığından emin olduktan sonra işlemleri gerçekleştirebilirler.
Özetle bireysel kullanıcılardan çok, yetki belgesi sahibi ikinci el otomobil satıcılarından yapılacak alışverişler dolandırıcılık riskini tamamen ortadan kaldıracağı gibi bireysel alışverişlerde ilan safhasından satış ve ödeme anına kadar belirlenen prensipleri ve yasaları eksiksiz izlemek vatandaşlarımızı bu risklerden koruyacaktır.”