Trakya’da kuraklık nedeniyle ayçiçeğinde yüzde 42 oranında rekolte kaybı yaşandı. Trakya Tohumcular Derneği (TRAKTOD) Başkanı İbrahim Toruk, yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumunun kuraklığa dayanıklı çıktığını belirterek, Özellikle kuraklığın çok etkili olduğu Çorlu, Tekirdağ, Kırklareli, Lüleburgaz üçgeninde gerçekten milli hibrit ayçiçeği çeşitlerimiz, global çeşitlere en kötü yerde aynı oranda, başka yerlerde de yüzde 25 ile 30 arasında verim farkı yarattı dedi.
Trakya’da yaşanan kuraklık bu yıl ayçiçeğinde yüzde 42 oranında rekolte kaybına neden oldu. Kuraklıktan en fazla etkilenen Tekirdağ’da bazı üreticiler, ayçiçeği tarlalarını verim kaybı nedeniyle biçemedi. Hasadın tamamlandığı bölgede, Tarım ve Orman Bakanlığı, tarımsal desteklemeler kapsamında yetiştirilen yağlık ayçiçeği için üreticilere ödenecek tutarı kilo başına 150 kuruşa çıkardı. Resmi Gazete’nin 15 Eylül tarihli sayısında yayımlanan kararda tutar 100 kuruş olarak belirlenmişti. Böylece üreticiler, ton başına 500 lira daha fark ödemesi alacak. Bakanlık tarafından, yağlık ayçiçeği için yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıdı olduğunun tespit edildiği havzalar da sertifikalı tohum kullanım desteği kapsamına alındı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, dün Tekirdağ ziyaretinde yaptığı açıklamada, “Trakya’daki üreticilerimiz, çiftçilerimiz yakından hissettiği kuraklık ayçiçeği ile alakalı yaklaşık yüzde 42’ye varan oranda kuraklıktan dolayı bir rekolte kaybı söz konusu oldu. Bunun yanı sıra verim kayıpları var. Bu verim kayıplarıyla alakalı özellikle kuraklığın yanı sıra yetiştiricilerin üreticilerin bazı uygulamalarının da alınan sonuca etkili olduğunda görmüş olduk. Özellikle yerli milli tohumlarımızın kuraklıkla alakalı dirençlerini ve verimle alakalı kaybın hakikaten diğeriyle kıyaslanmayacak bir şekilde çok daha düşük kaldığında söyleyebilirim. Dolayısıyla bu konuda özellikle bizim Bakanlığımızın, Tarımsal Araştırma Geliştirme Merkezi tarafından üretilen bu tohumların ki; kullanılmayan arazilerin ya da az kullanılan arazilerin tarıma kazandırılması ile ilgili yürüttüğümüz bu projede yüzde 75 tohum desteği verilmişti. Bu tohum desteği verildiği yerlerdeki üretimlerde, kuraklığın etkisini neredeyse olmadığını görmüş olduk” dedi.
MİLLİ HİBRİT AYÇİÇEK TOHUMU YÜZDE 30 VERİM FARKI YARATTI
Tarım ve Orman Bakanlığı, Trakya Kalkınma Ajansı, TRAKTOD iş birliğinde üretilen ve Edirne Araştırma Enstitüsü tarafından ıslah edilen yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumu, Trakya genelinde tarlalara ekildi.
TRAKTOD Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi İbrahim Toruk, Trakya’da ayçiçeğinde yüzde 50 ile 70 arasında bir verim düşüklüğü yaşandığını belirterek, bölgesel ıslah yöntemiyle geliştirdikleri milli hibrit ayçiçeği tohumunun kuraklıktan en az etkilenen çeşit olduğunu söyledi. Kuraklık nedeniyle Trakya’da üründe büyük rekolte düşüklüğü olacağını daha önce söylediklerini ifade eden Toruk, “Biz yüzde 70 öngörüyorduk, şu anda almış olduğumuz verilere baktığımızda bizim Çorlu, Muratlı, Tekirdağ üçgeninde 250-260 kilo verim ortalamasından şu anda düştüğümüz verim ortalaması 85-90 kilogramlara kadar düştü. Ama şunu gördük, bizim milli hibrit ayçiçeği tohumlarımız, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde geliştirildiği için bölgede daha dayanıklılardı. Çok bariz bir şekilde de öne geçtiklerini gördük. Özellikle kuraklığın çok etkili olduğu Çorlu, Tekirdağ, Kırklareli, Lüleburgaz üçgeninde gerçekten milli hibrit ayçiçeği çeşitlerimiz global çeşitlere en kötü yerde aynı oranda, başka yerlerde de yüzde 25 ile 30 arasında verim farkı yarattılar” diye konuştu.
Tekirdağ’ın Husunlu köyünde ayçiçeğinin verim ortalamasının 170 kilo olduğunu belirten Toruk, ekilen yerli ve milli tohumda 180 ile 215 kilo verim aldıklarını ve yağ oranında 39,70 olduğunu söyledi. Toruk, “Trakya’da ayçiçeğinin en yoğun ekildiği bölgede dar bir çevrede bu kadar fark atması çeşidin ümitvar olduğunu söylüyor. Bu alandan yaklaşık 30 kilometre uzakta başka bir köyde de yine 120-125 kilogram bizim milli hibrit ayçiçeği tohumlarımızdan verim alınırken, diğer çeşitlerde köyün ortalaması da 85-90 kilogramda kaldı. Büyük bir kampanyayla, tereddüt içinde milli hibrit ayçiçeği tohumunu alan çiftçiler, bugün ektikleri, aldıkları verimle çevresine, köylüsüne, iline illa bu çeşidi ekin diyerek reklam yapıyorlar. Bu da bizim açımızdan çok önemli. Çünkü tohumculuk otokontrol sisteminde çeşidiniz iyi olmazsa çiftçi almaz, biz bunu yendiğimize inanıyoruz. Daha büyük çalışmalarla, daha güzel projelerle çiftçilerimizin karşısına çıkarak milli hibrit ayçiçeği tohumunu Türkiye genelinde pazar payını yukarılara taşıyacağız” ifadelerini kullandı.
‘BU YILKİ HEDEF 200 TONUN ÜZERİNDE TOHUM SATMAK’
Toruk, dünyada tohumculukta Ar- Ge çalışmalarının çok hızlı değiştiğini belirterek, “Bizim çeşidimizin böyle çok büyük farklar yaratacağına inanmıyoruz. Çünkü çok büyük farklar yaratmasının mümkünatı yok. Ancak yerel ıslahta ya aynı olacağız ya da onlardan daha iyi olacağız. Bu bile milli hibrit ayçiçeği tohumculuğu açısından çok önemli. Çünkü biz çok geride kalıyorduk, bize hiç güvenmiyorlardı. Biz bu milli hibrit ayçiçeği projesini başlattığımızda bölge geneline 5 ton tohum dağıtmıştık. Geçtiğimiz sene bu proje geçişi olarak 80 tona çıktı. Bu sene yaptığımız üretimlerle bunu 3’e katlamayı düşünüyoruz. Öyle bir hedefimiz var. Çok hızlı gelişme, 200 tonların üzerine çıktığımız zaman da zaten bu aktivitelerin karşılığını almış olacağız ve Türkiye genelinde de hızlı büyümeye devam edeceğiz” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN DIŞA BAĞIMLILIĞI YIKILDI’
Toruk, yerli ve milli tohumların yüzlerini güldürdüğünü belirterek, “Çeşitlerimiz şunu gösterdi, çok net şunu söyleyebiliriz. Biz Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzde 98 dışarıya bağımlı olduğu hibrit ayçiçeği tohumlarında bu sene itibarı ile geniş alanlarda mevcut çeşitlerle bu dışarıya bağımlılığı yıktık olarak söz edebiliriz. Bu büyük bir başarı” dedi. (DHA)