Artvin’de Çoruh Nehri üzerine inşa edilen, Türkiye’nin gövde yüksekliğiyle en yüksek barajı Yusufeli’de suyun yaklaşık 30 metre çekilmesiyle daha önce su altında kalan Çevreli ve Çeltikdüzü köyündeki ev, okul ile yollar da gün yüzüne çıktı. Eski yerleşim alanlarını yakından görmek için köylerine gelen halk, su altında kalan bölgedeki günlerini hatırladı.
Yusufeli ilçesinde Çoruh’un üzerine projelendirilip, temeli 26 Şubat 2013’te atılan, 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye’nin gövde yüksekliğiyle en yüksek, dünyanın 5’inci en yüksek barajı Yusufeli Barajı ile hidroelektrik santrali (HES) inşası tamamlandı. Baraj inşası sürecinde Yusufeli halkı, su altında kalan köylerinden, yeni inşa edilen yerleşim yerlerine taşındı. 22 Kasım 2022’de su tutmaya başlayan baraj, Yusufeli ilçe merkezi ile Yeniköy, Tekkale, Irmakyanı, Çeltikdüzü, Çevreli, İşhan ve Meşecik köylerini su altında bıraktı. Kurulu gücü 558 megavat, yıllık enerji üretimi 1 milyar 888 milyon kilovatsaat olacak Yusufeli Barajı’nda, 1,5 milyar metreküplük su depolandı.
SU ÇEKİLİDİ KÖY KALINTILARI ORTAYA ÇIKTI
1,5 asrı aşkın tarihinde 7’nci kez taşınan ilçedeki barajda türbinlerinin dönmeye başlamasıyla enerji üretimi için ıslak testler devam ederken, feyezan tedbiri kapsamında baraj suyunun bir bölümü tahliye edildi. Su seviyesinin yaklaşık 30 metre çekilmesiyle birlikte daha önce su altında kalan 7 köyden olan Çevreli ve Çeltikdüzü’ndeki ev, okul ile yollar gün yüzüne çıktı. Köy halkı eski yerleşim alanlarını yakından görmek için bölgeye geldi.
‘ANILARIMIZ ORADA KALDI’
Su altına kalan köyünü ziyaret eden Sebiye Çetinkaya “Aşağıdaki köy barajla suyun altında kaldı. Şimdi bir daha çıktı ama anılarımız orada kaldı. Orada doğduk, büyüdük, çalıştık didindik her şeyimizi orada yaptık şimdi hiçbir şeyimiz kalmadı. Şu an su çekildi evimiz gün yüzüne çıktı. Eski evimizin olduğu yeri toprakla doldurmuşlar, barajdan önce yaptığımız yeni evin de kalıntısının küçük bir kısmı kalmış. Biz de orayı seyrediyoruz” dedi.
Nurhayat Kaya, “Buraya geldik eski köyümüzü izleyip hüzünleniyoruz. Köyde bahçelerimiz, değirmenimiz, evimiz vardı. Suyun dolmasıyla su altında kaldı. Şimdi ise su tekrar boşaldı ve anılarımız orada kaldı. Evimiz ortaya çıktı buradan oraya bakıyoruz” diye konuştu.
Hayatını geçirdiği köyünü izlediğini ifade eden Hayrettin Turhan ise “Suyun altında kalan yerleri izlemeye geldik, evim de orada duruyor. Bu yaşıma kadar burada yaşadım. Zaman zaman gelip buradan aşağıya doğru bakıyorum” dedi.(DHA)