Uçak kazalarının nedeni ortaya çıktı! ‘Eski çalışan 1’ her şeyi itiraf etti

BBC’ye konuşan Santiago Paredes, farbrikada kalite kontrol uzmanı olarak görevliydi. Kansas’taki Spirit AeroSystems isimli fabrikanın eski çalışanı Paredes, Boeing’e gönderilmek üzere kargoya verilmiş bazı parçalarda “200 kusur” tespit ettiği zamanlar olduğunu savundu. Santiago Paredes, üretimle ilgili endişeleri gidermek için inceleme yapmak istediğinde kendisine “şov bozan” lakabı takıldığını söyledi.  Boeing’in en büyük tedarikçisi olan firmanın yetkilisi BBC’ye yaptığı açıklamada “Onun iddialarına şiddetle karşı çıkıyoruz” dedi.

Parades fabrikadaki sıkıntıları orada çalıştığı 2010 – 2022 yılları arasında tespit ettiğini savundu. Kalite sorumlusu, Boeing’e gönderilme aşamasına gelmiş gövde parçalarında sıklıkla “50 ile bazı durumlarda 200” kusur bulduğunu iddia etti. Paredes, tespit ettiği kusurlar arasında “eksik bağlantı parçası ve yamulmuş parça” gibi örnekler saydı. Boeing iddialar için açıklama yapmadı. 

SKANDALLAR SİLSİLESİ

Ocak ayında Boeing 737 Max tipi bir uçağın kalkıştan kısa bir süre sonra kapısı yerinden fırlamıştı. Alaska Havayolları’nın uçuşunda kalkıştan kısa süre sonra kapı tıkacı olarak bilinen ve kullanılmayan bir acil çıkışı kapatan panel aniden patlamıştı. ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu’nun ilk bulgularına göre, uçağın kapısını gövdeye kilitlemek için kullanılan dört ana cıvata eksikti.

Mart ayında sonuçları açıklanan bir başka incelemede Boeing ve tedarikçisi Spirit AeroSystems’in 737 Max imalat süreçlerinde “üretim kalite kontrol gerekliliklerine uymadığı birçok örnek” tespit edildiği bildirilmişti.

“SADECE KOTA DOLDURUYORLAR”

BBC’ye konuşan kalite uzmanı Parades, incelemelerinde daha az titiz olması konusunda baskıya uğradığını da söyledi:

“Sadece ürünün gönderilmesini istiyorlardı. Kusurlu gövde parçası gönderiyor olmanın sonuçlarına bakmıyorlardı. Kotayı doldurmaya, takvime göre gönderim yapmaya odaklanmışlardı. Rakamlar iyi görünüyorsa, gövde parçalarının durumu önemli değildi.”

Parades’in dile getirdiği iddiaların birçoğu, hissedarlar tarafından şirkete açılan davada yer alıyor. Ancak mahkeme kayıtlarında “Eski Çalışan 1” olarak yer alan uzman, ilk kez kamuoyu önünde konuştu. Parades firmadan ayrılmadan önce, bir grup uzmanın direktörü olarak 737 Max’in üretim hattından sorumluydu.

Uzman, Sprit ve Boeing’in kalite sorunlarından haberdar olduğunu, bu konuların haftalık toplantılarda konuşulduğunu da söyledi. Spirit AeroSystems 737 Max uçaklarında kullanılan tüm gövde parçalarının üreticisi konumunda bulunuyor.

Şirket yılın ilk üç ayında 617 milyon dolar kayıp yaşadı. Boeing şirkete mali destek sağlamayı kabul etti. Amerikan havacılık devi Boeing, üst düzey yönetiminde önemli görev değişiklikleri olacağını duyurmuştu.

Şirketin CEO’su Dave Calhoun 2024 sonunda görevinden ayrılma niyetini beyan etti. Şirketin Airbus 320’ye rakip olarak piyasaya sürdüğü 737 Max 8’ler kullanıma girdikten kısa süre sonra tasarım hatası nedeniyle 2018 ve 19 yıllarında iki defa düşmüş, 346 kişinin ölümüne yol açmıştı.