Venezuela’da hükümet ile muhalefet seçimlerin 2024’te yapılması konusunda anlaştı

Venezuela’da hükümet ile muhalefet, başkanlık seçimlerinin gelecek yılın ikinci yarısında yapılması konusunda anlaşma sağladı.  Barbados’ta, Norveç’in ara buluculuğunda yapılan görüşmede varılan anlaşma, resmiyete dökülerek taraflarca imzalandı. Anlaşma kapsamında taraflar Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Amerikalılar Arası Seçim Örgütleri Birliği dahil “teknik seçim gözlemci misyonlarının” davet edilmesini taahhüt etti.  İmzalanan metne göre kesin seçim tarihi ülkenin Ulusal Seçim Konseyi tarafından belirlenecek. İki taraf, yaklaşık bir yıl sonra salı günü ülkedeki siyasi ve ekonomik krizi sona erdirmek amacıyla görüşmelere yeniden başlamıştı. 

Hükümet delegasyonu başkanı Jorge Rodriguez, yaptığı açıklamada “Bu çok daha geniş kapsamlı bir anlaşmanın ilk adımı.” dedi. Muhalefet temsilcisi Gerardo Blyde’ye de salı günkü anlaşmayı “ileriye doğru atılmış sağlam bir adım” diye nitelendirdi. 

ABD dahil Batılı ülkelerce desteklenen muhalefet, mevcut lider Nicolas Maduro’nun 2018’de “hileli” olduğu gerekçesiyle reddedilen oylamayla yeniden devlet başkanı olarak seçilmesini tanımamıştı.

Ertesi yıl Washington, hükümet karşıtı protestoların sert biçimde bastırılması nedeniyle Karakas’a karşı ilk kez 2015 yılında uygulamaya konulan yaptırımları arttırdı. Maduro hükümeti, son anlaşmanın uluslararası yaptırımları hafifleteceği umudunda.

Bu arada muhalefet gelecek yıl yapılacak “özgür ve adil” seçimler için garanti talep etti. Rusya’nın Ukrayna işgalinin yol açtığı enerji krizi, dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip Venezuela’da siyasi krizi çözmek için küresel çabaların yeniden canlanmasını beraberinde getirdi.  ABD’li heyetler, geçen yıl Karakas’a giderek “meşru” lider olarak tanımasalar da Maduro ile görüştüler. 

15 YIL ADAYLIKTAN MEN EDİLDİ

Hükümet ve muhalefet arasındaki görüşmelerin başlamasının ardından Washington, ABD’li enerji devi Chevron’a Venezuela’da faaliyet göstermesi için altı aylık lisans verdi.  Keza ABD, siyasi süreçte ilerleme kaydedildikçe yaptırımları daha da hafifletmeye istekli olduğunu dile getirdi.  Bu ay başlarında iki ülke, Venezuela’nın ABD’ye yasa dışı yollardan geldikten sonra sınır dışı edilen vatandaşlarını geri kabul edeceği bir anlaşma imzaladı.

ABD, AB, Kanada ve İngiltere tarafından yapılan ortak açıklamada, salı günü Barbados’ta varılan anlaşma memnuniyetle karşılanırken, “kapsayıcı bir diyalog sürecinin devamı ve Venezuela’da demokrasinin yeniden tesisi için gerekli bir adım” olarak nitelendirildi. Açıklamanın devamında, “Haksız yere gözaltına alınan herkesin koşulsuz olarak serbest bırakılması, seçim sürecinin ve yargı kurumlarının bağımsızlığı, basın mensupları dahil ifade özgürlüğü ve insan hakları ile siyasi haklara saygı gösterilmesi çağrısında bulunmaya devam ediyoruz.” denildi.  Ancak salı günü çözüme kavuşturulamayan konulardan biri de, Maduro’ya karşı yarışmak isteyen başkan adaylarının diskalifiye edilme durumlarının kaldırılmaması oldu. İmzalanan anlaşmada “Venezuela yasalarında belirlenen prosedürlere uygun olarak şartları yerine getirmeleri kaydıyla” tüm adaylara izin verileceği belirtildi. 

Bununla birlikte Maduro’ya karşı favori olarak görülen muhalefetin adayı Maria Corina Machado, “yaptırımları teşvik etmek” gerekçesiyle 15 yıl süreyle adaylıktan men edilmişti.

Hükümet delegasyonu başkanı Jorge Rodriguez, bu maddeye ilişkin yaptığı açıklamada, “Eğer bir suç işlediyseniz ve bu suçtan dolayı ceza aldıysanız aday olamazsınız.” sözleriyle Maduro’nun en güçlü rakibinin seçimlerde yarışamayacağının sinyalini verdi.